![](/media/lib/448/n-pevatrony-f2a7c55e66df9ebc4cbf4c4e7f7e579a.jpg)
HAWC: Czy fotony o ekstremalnych energiach pochodzą z największego akceleratora galaktyki?
19 marca 2021, 12:41W bezmiarze naszej galaktyki astrofizycy od lat tropią pevatrony, naturalne akceleratory cząstek o monstrualnych energiach. Dzięki obserwatorium promieniowania kosmicznego HAWC właśnie natrafiono na kolejny prawdopodobny ślad ich istnienia. Szczególnie istotny jest fakt, że tym razem wysokoenergetyczne fotony udało się nie tylko zarejestrować, ale i ustalić prawdopodobne miejsce ich pochodzenia.
![](/media/lib/484/n-blazar-3dbb7371cf8901b851dbcdf6ac16fc39.jpg)
Dwa najpotężniejsze detektory neutrin zarejestrowały sygnał z rozbłysku tego samego blazara
28 grudnia 2021, 11:54Naukowcy z Obserwatorium Neutrin IceCube na Biegunie Południowym poinformowali o zarejestrowaniu przed trzema tygodniami neutrino o energii 172 TeV. Cztery godziny później teleskop Baikal-GDV, znajdujący się w wodach jeziora Bajkał, zarejestrował nadchodzące z tego samego kierunku neutrino o energii 43 TeV. Dla porównania warto wiedzieć, że maksymalna energia cząstek rozpędzanych w Wielkim Zderzaczu Hadronów ma wynieść 7 TeV.
![](/media/lib/177/n-astrolabium-4c74d0ca8e17969829cf013e4dda98fc.jpg)
Zapraszamy na kolejną edycję Astrolabium
22 października 2013, 11:18Trwają zapisy do II edycji Konkursu Astronomicznego Astrolabium. Jego organizatorami są Fundacja dla Uniwersytetu Jagiellońskiego i Fundacja Akademia Astronomii, a konkurs odbywa siię pod patronatem Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego
![](/media/lib/598/n-rujmelhiri-a1d8c3a7c58ed9954ee6c4f64efe23a4.jpg)
„Koło duchów” – Rujm el-Hiri – to nie prehistoryczne obserwatorium
2 stycznia 2025, 10:10Tajemnicza megalityczna struktura Rujm el-Hiri nie służyła do obserwacji astronomicznych. Pochodząca sprzed 5000 lat budowla, zwana „Kołem duchów”, składa się z tysięcy bazaltowych skał ułożonych w charakterystyczny wzór. Wykopaliska nie dały odpowiedzi na pytanie o jej rolę. Pojawiły się hipotezy mówiące, że było to miejsce kultu, pochówku, kalendarz lub obserwatorium astronomiczne. Doktor Olga Khabarowa i profesor Lev Eppelbaum z Wydziału Geofizyki Uniwersytetu w Tel Awiwie oraz doktor Michal Birkenfeld z Wydziału Archeologii Uniwersytetu Ben Guriona odrzucili właśnie ostatnią z tych hipotez.
![](/media/lib/546/n-orzechy-c12f2ca42dcd49bd28f1a04ef4f4c913.jpg)
Naukowcy z Warszawy zaobserwowali efekt orzecha brazylijskiego w mieszaninie cząstek
19 kwietnia 2023, 10:27Uczeni z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu w Utrechcie jako pierwsi zaobserwowali tzw. efekt orzecha brazylijskiego w mieszaninie naładowanych cząstek koloidalnych. Wyniki badań, które zostały opublikowane na łamach PNAS, mogą mieć duże znaczenie w wielu dziedzinach nauki, od geologii po fizykę miękkiej materii. Zdobyta wiedza może też zostać wykorzystana w zastosowaniach przemysłowych, np. do stabilizacji farb czy atramentów.
![](/media/lib/564/n-tatuaz-19b2de0d8a1dc9c3e5b35124b353123b.jpg)
Niezwykły tatuaż. Polska misja archeologiczna odsłania kolejne tajemnice Nubii
23 października 2023, 18:43W sudańskiej Prowincji Północnej w pobliżu miasta Karima znajduje się stanowisko archeologiczne Ghazali. To stanowisko osadniczo-monastyczne z jednym z najlepiej zachowanych średniowiecznych kompleksów klasztornych w Sudanie. W latach 2012–2018 istniejący tam średniowieczny klasztor (VII-XIII w.) był badany przez polsko-sudańską misję archeologiczną. Naukowcy znaleźli setki inskrypcji i dwie figurki mnichów z wypalanej gliny. Teraz, podczas badania materiału osteologicznego pochodzącego z czterech cmentarzysk, na szczątkach jednej ze zmarłych osób zauważono coś niezwykłego
![© Nauka w Polsce](/media/lib/27/1210071774_027827-ee3159c6612204faf1ddce03c0eab4b2.jpeg)
Archeologiczna sensacja w Peru
6 maja 2008, 10:54Śmiało można nazwać naukową sensacją wyniki ostatnich polskich badań archeologicznych w Peru. Ruiny wielkiego pałacu, grobowiec ze szczątkami dziewięciu osób, ofiary z ludzi, bogactwo skarbów, a przede wszystkim nowe spojrzenie na zasięg starożytnej kultury Moche - archeolodzy w dolinie rzeki Culebras poznają sekrety sprzed 1,5 tys. lat.
![](/media/lib/275/n-swiatlo-przyspiesza-reakcje-bdf02326cba71ca23e649789aa31f7a5.jpg)
Gdy światła jest więcej, chemia przyspiesza
5 maja 2017, 14:48W niektórych reakcjach chemicznych cząsteczki pod wpływem intensywniejszego oświetlenia mogą reagować między sobą wyraźnie szybciej. W doświadczeniach przyspieszenie osiągnięto za pomocą podwójnych ultrakrótkich impulsów laserowych.
![](/media/lib/218/n-wilki-c326d1acda1c6c1888aaf7e8d8447207.jpg)
Wilki chętnie znakują skrzyżowania leśnych dróg
20 czerwca 2020, 09:55Naukowcy odkryli, że w lasach gospodarczych wilki pozostawiają znakowania najczęściej na skrzyżowaniach dróg i w ich bezpośrednim sąsiedztwie. Dzięki temu drapieżniki z położonych obok siebie terytoriów mogą szybko ustalić, czy dany teren jest użytkowany przez sąsiadów, a poprzez to uniknąć bezpośrednich konfliktów.
![](/media/lib/435/n-zespol-e7750121cdd82a77a820c397c3d9eff2.jpg)
Jako pierwsi w Polsce przeprowadzili w pełni laparoskopowo i jednoczasowo potrójny zabieg
17 grudnia 2020, 12:03Chirurdzy z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego po raz pierwszy w Polsce przeprowadzili w pełni laparoskopowo i jednoczasowo potrójny zabieg: lewostronną hemikolektomię, anatomiczną resekcję wątroby i cholecystektomię, czyli usunięcie pęcherzyka żółciowego. To najprawdopodobniej pierwsza tak rozległa operacja w Polsce. Dotąd nie łączono zabiegów nowotworowych jelita grubego i wątroby, a tym bardziej metodą laparoskopową – powiedział prof. Tadeusz Wróblewski.